اهداف پژوهش


هدف پژوهش باید آنچه را که در نهایت و پس از انجام پژوهش حاصل خواهد شد نشان دهد. هدف یا هدف های پژوهش باید مسیرهای اصلی پژوهش را مشخص کنند و قابل سنجش و ارزیابی، روشن، قابل درک و قابل حصول باشند.

نکته: معمولا در برخی از طرح های پژوهشی، اهداف پژوهش قبل از چارچوب نظری نوشته می شود ولی بهتر است که اهداف نهایی مدنظر پژوهش بعد از چارچوب نظری نوشته شود و اگر ارائه طرح پژوهش قبل از تدوین چارچوب نظری نوشته می شود، بهتر است که در صورت تدوین چارچوب نظری، در اهداف پژوهش بازنگری مجدد انجام شود.

پژوهشگر می تواند در نوشتن اهداف پژوهش آن ها را به دو دسته؛ هدف کلی و اهداف جزئی تقسیم نماید

1)  هدف کلی پژوهش

هدف کلی منظور و مقصود نهایی پژوهش است که مستقیما از مساله پژوهش مشتق می شود. در واقع بعضی اوقات عنوان هدف کلی، همان عنوان موضوع پژوهش است (البته ذکر دقیق سال انجام پژوهش و جامعه آماری). بدین ترتیب هدف کلی معلوم می دارد پژوهش چه چیزی را دنبال می کند و یا قصد تعیین آن را دارد.

2) اهداف فرعی یا جزئی

اهداف ویژه (فرعی) پژوهش اصولا از مساله پژوهش و اهداف کلی آن نشأت می گیرد. پژوهشگر با بیان این اهداف دقیقا تصریح می کند که در این پژوهش، چه انجام می شود و چه انجام نمی شود. اهداف ویژه نشان می دهد که پژوهش جنبه توصیفی دارد و به بررسی وضع موجود می پردازد(مثال: شناسایی میزان اعتماد اجتماعی در شهر تهران) و یا جنبه استنباطی دارد و در آن به بررسی روابط و مقایسات پرداخته می شود(مثال: شناسایی رابطه بین احساس امنیت و اعتماد اجتماعی). بدین ترتیب پژوهشگر با بیان اهداف جزئی دقیقا مشخص می کند که چه متغیرهایی مورد آزمون قرار می گیرد. بدین ترتیب اهداف ویژه هم مسیر حرکت پژوهش را مشخص می کند و هم ملاک های عینی برای ارزشیابی پژوهش را بدست می دهند.

منابع:
صفری شالی، رضا (1386) راهنمای تدوین طرح تحقیق (پروپوزال نویسی). تهران: انتشارات جامعه و فرهنگ