مطالب ارائه شده برگرفته از کتاب "راهنمای آسان تحلیل آماری با SPSS" تالیف آقای"رامین کریمی" است. کپی فقط با ذکر منبع مجاز می باشد.
چارک
اگر تعداد مشاهدات خیلی زیاد باشد (مثلا بیشتر از 25 یا 30)، گاهی مفید است که مفهوم میانه را تعمیم دهیم و مجموعه داده‌ها را به چهار قسمت تقسیم کنیم. درست همانطور که نقطه تقسیم داده‌ها به دو نیمه میانه خوانده شده، نقاط تقسیم داده‌ها به چهار قسمت را چارک می‌نامند. چارک مختصّ داده های فاصله ای/نسبی است.
در آمار توصیفی به هر یک از سه مقداری که یک مجموعه از داده‌های مرتب شده را به چهار بخش مساوی تقسیم می‌کند چارَک گفته می‌شود. در این صورت هر کدام از آن بخش‌ها یک چهارم از نمونه یا جمعیّت را به نمایش می‌گذارد. مثلا اگر یازده داده زیر را داشته باشیم و قصد به دست آوردن چارک را داشته باشیم ابتدا داده ها را به صورت صعودی و از کم به زیاد مرتب می کنیم. سپس اعداد مربوط به هر چارک را پیدا می کنیم.
به عنوان مثال داده های زیر را در اختیار داریم و می خواهیم چارک های آن را پیدا کنیم: ۶، ۴۷، ۴۹، ۱۵، ۴۲، ۴۱، ۷، ۳۹، ۴۳، ۴۰، ۳۶.برای به دست آوردن چارک ابتدا داده ها را به صورت صعودی مرتب می کنیم: ۶، ۷، ۱۵، ۳۶، ۳۹، ۴۰، ۴۱، ۴۲، ۴۳، ۴۷، ۴۹. اکنون به دنبال عددی می گردیم که یک چهارم اعداد دارای آن مقدار یا کمتر هستند (عدد 15)، عددی که نیمی از داده ها دارای آن مقدار یا کمتر هستند (40) و عددی که سه چهارم داده ها دارای آن مقدار یا کمتر هستند(عدد 43). در نتیجه: چارک اول یا Q1 = 15 ، چارک دوم یا Q2 = 40 و چارک سوم یا Q3 = 43
نکته: چارک مختص داده های کمّی (فاصله ای/نسبی) است.
قصد داریم چارک های مربوط به معدل مقطع کارشناسی دانشجویان را به دست بیاوریم و دانشجویان را بر اساس مقطع کارشناسی به چهار قسمت تقسیم کنیم.
اجـ ـرا:
مسیر زیر را دنبال می کنیم:
Analyze--->Descriptive Statistics--->Frequencies
مانند دستور فراوانی، متغیر موردنظر را وارد کادر Variables می کنیم و سپس گزینه Statistics را انتخاب می کنیم.
نتـ ـایج:
جدول بعد چارک های به دست آمده را نشان می دهد. در این جدول عدد 25 نشان دهنده چارک اول، عدد 50 نشان دهنده چارک دوم و عدد 75 نشان دهنده چارک سوم است. در نتیجه معدل کارشناسی یک چهارم پایینی دانشجویان 15.33 یا کمتر است. معدل نیمی از دانشجویان مساوی یا کمتر از 16.75 است و معدل سه چهارم دانشجویان برابر با 17.25 یا کمتر است: چارک اول یا Q1 = 15.33 ، چارک دوم یا Q2 = 16.75 و چارک سوم یا Q3 = 17.25
|
Statistics |
|
معدل کارشناسی |
|
N |
Valid(داده یا موردهای معتبر) |
100 |
|
Missing(داده های ناقص یا بدون پاسخ) |
0 |
Percentiles
(چارک ها) |
25 |
15.33 |
|
50 |
16.75 |
|
75 |
17.25 |
دانلود فایل PDF متن بالا
مطالب ارائه شده برگرفته از کتاب "راهنمای آسان تحلیل آماری با SPSS" تالیف آقای"رامین کریمی" است. کپی فقط با ذکر منبع مجاز می باشد.